Od 1 stycznia 2026 r. zaczną obowiązywać zmienione zasady ustalania pracowniczego stażu pracy. Po zmianach katalog okresów przejmowanych do stażu pracy zostanie znacznie rozszerzony – obejmie również inne formy aktywności zawodowej, które dotychczas pozostawały poza zasięgiem ustawowych przywilejów.

Zgodnie z nowymi przepisami, do stażu pracy będą zaliczane m.in.:

• okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej ,

• czas współpracy z osobą prowadzącą działalność gospodarczą ,

• okres zawieszenia działalności gospodarczej w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem,

• wykonywanie umów zlecenia, agencyjnych lub o świadczenie usług ,

• praca zarobkowa za granicą ,

• członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych.

W praktyce oznacza to, że osoby pracujące przez lata „na zleceniu” lub prowadzące działalność gospodarczą zyskają prawo do zaliczenia tego okresu do stażu pracy, co przełoży się na wyższy wymiar urlopu, dłuższy okres wypowiedzenia czy prawo do świadczeń pracowniczych.

Drugim kluczowym filarem nowelizacji jest wprowadzenie jawności wynagrodzeńw procesie rekrutacyjnym. Zmiany wejdą w życie24 grudnia 2025 r.i są elementem szerszego trendu zwiększania przejrzystości płac oraz przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć.

Każdy pracodawca będzie zobowiązany do przekazania kandydatowi informacji o:

• proponowanym wynagrodzeniu – wraz z wszystkimi jego składnikami i innymi świadczeniami związanymi z pracą (zarówno pieniężnymi, jak i niepieniężnymi),

• początkowej wysokości wynagrodzenia lub jego przedziale , określonym na podstawie obiektywnych, neutralnych kryteriów,

• stosownych postanowieniach układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania, jeśli pracodawca jest nimi objęty.

Informacje te mogą być przekazane:

1) w ogłoszeniu o naborze ,

2) przed rozmową kwalifikacyjną , jeśli ogłoszenie ich nie zawierało,

3) przed podpisaniem umowy o pracę, jeśli wcześniej nie zostały ujawnione.

Przekazanie danych może nastąpić w formie papierowej lub elektronicznej – ważne, aby nastąpiło z odpowiednim wyprzedzeniem, umożliwiającym świadome negocjacje.

Trzeci obszar reformy dotyczy układów zbiorowych pracy, czyli porozumień zawieranych pomiędzy pracodawcą a związkami zawodowymi. Nowelizacja ma na celu ich uproszczenie, unowocześnienie i większe dopasowanie do współczesnych realiów rynku pracy.

Najważniejsze zmiany:

1) Układ zbiorowy (zakładowy lub ponadzakładowy) będzie można zawrzeć w celu uregulowania kwestii nieobjętych przepisami prawa pracy , o ile będą one korzystniejsze dla pracowników.

2) W układach będzie można ująć m.in. rozwiązania dotyczące:

• godzenia życia zawodowego z prywatnym,

• zastosowania nowych technologii (w tym sztucznej inteligencji) w miejscu pracy,

• równości płci i przeciwdziałania dyskryminacji,

• procedur antymobbingowych,

• przeciwdziałania stresowi i wypaleniu zawodowemu.

3) Zamiast dotychczasowego rejestrowania układów przewidziano ich ewidencjonowanie w Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy– wyłącznie w formie elektronicznej.

4) Mediatorbędzie mógł uczestniczyć w rokowaniach już na ich wczesnym etapie.

5) Strony będą mogły zawierać układy na czas określony (z możliwością przedłużania) lub na czas nieokreślony.

6) Dopuszczono możliwość zawierania układów ponadzakładowych przez co najmniej dwóch pracodawców, bez konieczności udziału organizacji pracodawców.

Reforma w tym zakresie ma sprzyjać dialogowi społecznemu, a jednocześnie zwiększyć elastyczność w kształtowaniu warunków pracy w nowoczesnych organizacjach.

Czwarty filar zmian to dalsza elektronizacja dokumentacji pracowniczej. W 2026 r. Kodeks pracy zostanie znowelizowany w sposób umożliwiający sporządzanie i przekazywanie szeregu dokumentów w formie elektronicznej. W praktyce oznacza to znaczną redukcję obiegu papierowych dokumentów oraz szybszy kontakt między stronami.

Zmiany wchodzące w życie na przełomie 2025 i 2026 roku wyznaczają nową erę w polskim prawie pracy. Od jawnych wynagrodzeń i elastycznych układów zbiorowych, przez cyfrową dokumentację, aż po nowy sposób liczenia stażu pracy – każdy z tych obszarów wymaga odpowiedniego przygotowania i zrozumienia.